Duizeligheid

-BPPD (Benigne Paroxysmale Positie Duizeligheid): BPPD is een vorm van draaiduizeligheid, waarbij kortdurende aanvallen van forse draaiduizeligheid optreden (enkele seconden tot een minuut), uitgelokt door bewegingen met het hoofd. Soms gaan de duizeligheidsklachten gepaard met misselijkheid.

De hypothese voor BPPD is het losraken van oorsteentjes in het labyrinth van het binnenoor. Door snelle positieverandering slaan deze oorsteentjes neer op de zintuigcellen in het evenwichtsorgaan. Dit leidt tot kortdurende overprikkeling van de zintuigcellen en daarmee tot draaiduizeligheid.

De diagnose kan worden gesteld door een zgn. “kiepproef” uit te voeren. Dit is een zgn. Provocatietest, dat wil zeggen de draaiduizeligheid wordt opgewekt. Meestal gaat de duizeligheid gepaard met typische oogbeweging (nystagmus) welke door de fysiotherapeut waar te nemen zijn.

De behandeling van BPPD bestaat uit ‘repositiemanoeuvres’ (zie onder bij behandelmogelijkheden).

Het woord ‘benigne’ geeft aan dat het hier om een goedaardige vorm van duizeligheid gaat, die binnen enkele weken tot maanden spontaan kan verdwijnen. In enkele gevallen komt de duizeligheid terug of blijkt de duizeligheid toch langer aan te houden.

-Vestibulaire Migraine: Bij Vestibulaire Migraine treden eveneens aanvallen van forse draaiduizeligheid op, echter deze aanvullen duren langer dan de aanvallen bij BPPD (nl. minuten tot uren, soms enkele dagen). Vestibulaire Migraine kan gepaard gaan met de typische migraine-symptomen (hoofdpijn, misselijkheid/braken, overgevoeligheid voor licht en geluid, vlekken voor de ogen) en vaak is Migraine aanwezig in de voorgeschiedenis.

De hypothese voor het ontstaan van vestibulaire migraine is een tijdelijke doorbloedingsstoornis is van het evenwichtsorgaan en delen van de hersenen of dat deze gebieden tijdelijk niet goed functioneren.

aanvullend onderzoek kan Vestibulaire Migraine vaststellen. Soms wordt een gehoortest (audiogram) verricht of evenwichtsonderzoek (VNG) uitgevoerd. Soms is het nodig beeldvormend om te laten verrichten (CT- of MRI-scan van hersenen of slakkenhuis). De klachtencombinatie en het uitsluiten van andere oorzaken leidt dan tot het stellen van de diagnose Vestibulaire Migraine.

De therapie is voornamelijk medicamenteus. Meestal worden ‘bètablokkers’ of anti-epilepsie medicijnen gebruikt. Deze middelen zijn echter niet voor iedereen geschikt. Tijdens een aanval kunnen ook middelen gebruikt worden om misselijkheid en braken tegen te gaan. Als de aanvallen frequent optreden kan er overwogen worden om preventief medicatie te slikken (profylaxe). Deze medicatie kan aanvallen voorkomen of verminderen.

Het beloop van Vestibulaire Migraine laat zich lastig voorspellen. Het beloop is sterk wisselend: soms heeft de patiënt slechts een periode last of neemt de frequentie weer sterk af.

-Neuritis Vestibularis: Neuritis Vestibularis is een ontsteking van evenwichtszenuw, vaak veroorzaakt door een virus of een bacterie. Hierbij treedt een acute, heftige draaiduizeligheid die langzaam in de loop van dagen tot weken weer afneemt. De patiënt voelt zich erg ziek, ligt de eerste dagen het liefst op bed Vooral in het begin gaat deze draaiduizeligheid vaak gepaard met misselijkheid en overgeven.

Na de heftige duizeligheid volgt een periode van onstandvastigheid, geleidelijk overgaand in een enigszins onzeker gevoel bij snelle hoofdbewegingen.

Aanvullend onderzoek kan Neuritis Vestibularis vaststellen. Er wordt een gehoortest (audiogram) en evenwichtsonderzoek (VNG) uitgevoerd. Soms is het nodig beeldvormend om te laten verrichten (CT- of MRI-scan van het slakkenhuis en de gehoorzenuw). De combinatie van de genoemde symptomen en uitval van het evenwichtsorgaan aan één zijde (met VNG aantoonbaar) leidt tot het stellen van de diagnose neuritis vestibularis.

De hypothese is dat de klachten worden veroorzaakt door een ontsteking van de evenwichtszenuw of de evenwichtskernen in de hersenen.

Medicatie kunnen de oorzaak van de klachten niet weg kunnen nemen. De eerste dagen wordt bedrust geadviseerd (soms met rustgevende medicatie, evt. aangevuld met middelen om de misselijkheid tegen te gaan. Wanneer na enkele dagen het weer beter gaat moet de patiënt zo snel mogelijk geactiveerd worden. Vaak wordt ‘vestibulaire revalidatie’ onder begeleiding van een fysiotherapeut ingezet. Door deze vorm van revalidatie krijgt het lichaam training om de uitval te compenseren waardoor de klachten sneller verdwijnen.

De prognose van Neuritis Vestibularis is over het algemeen goed. De klachten verdwijnen geleidelijk. Echter, een gevoel van onzekerheid of duizeligheid bij snelle hoofdbewegingen kan langer blijven bestaan.

-Labyrinthitis: Labyrinthitis is een ontsteking van het gehoororgaan (slakkenhuis) en evenwichtsorgaan, vaak veroorzaakt door een virus of een bacterie. De klachten komen overeen met de symptomen van Neurithis Vestibularis, echter bij Labyrinthitis is ook is er sprake van doofheid en vaak ook tinnitus.

-PPPD (Persisterende Positionele Perceptie Duizeligheid): PPPD een vorm van duizeligheid, waarbij meerdere aandoeningen uit het verleden aan ten grondslag ligt. De duizeligheid, welke wisselend is qua intensiteit, is langer dan 3 maanden vrijwel constant aanwezig; de duizeligheid gaat gepaard met onevenwichtigheid, dysbalans en/of deinend/onzeker gevoel. Er is geen specifiek uitlokkend moment of beweging. De intensiteit neemt toe bij stilstaan of lopen, actieve en passieve bewegingen, kijken naar bewegende visuele beelden en/of complexe visuele patronen.

PPPD wordt voorafgegaan door aandoeningen zoals andere duizeligheidbeelden, neurologische aandoeningen en psychologische aandoeningen. De symptomen geven significante stress/spanning of beperking in functioneren.

De diagnose PPPD wordt gesteld op basis van anamnese en het uitsluiten van andere oorzaken. Hierbij is soms aanvullend onderzoek nodig, zoals vestibulair onderzoek (video-Head Impulse Test, calorisatie, kiepproeven), audiometrie en/of beeldvorming (CT en/of MRI).

De behandeling kan bestaan uit Vestibulaire revalidatie bij een gespecialiseerde fysiotherapeut, Medicatie en cognitieve gedragstherapie bij psycholoog.

-Ziekte van Ménière: De ziekte van Ménière kenmerkt zich door 3 symptomen:

1 Aanvallen van draaiduizeligheid, welke enkele uren kunnen duren, in combinatie met misselijkheid, overgeven, bleek gezicht en koud zweet.

2 Slechthorendheid: na de eerste aanval ontstaat er (wisselend) gehoorverlies, meestal aan één oor.

3 Oorsuizen: vaak treedt er wisselend ‘oorsuizen’ op dat meestal het ergst is tijdens en vlak na een aanval van duizeligheid.

Aanvullend onderzoek kan de Ziekte van Ménière vaststellen. Er wordt een gehoortest (audiogram) en evenwichtsonderzoek (VNG) uitgevoerd. Aanvullend kan het nodig zijn onderzoek te doen naar het functioneren van de gehoorzenuw (BAEP). Soms is het nodig beeldvormend om te laten verrichten (CT- of MRI-scan van het slakkenhuis en de gehoorzenuw).

De hypothese is dat er bij de Ziekte van Ménière sprake is van ophoping van vloeistof (endolymfe) in het binnenoor, omsloten door een dunne wand. Een scheurtje in de dunne wand leidt tot lekkage en vermenging met vloeistof van andere samenstelling (perilymfe) uit de ruimte eromheen. Dit zorgt voor overprikkeling en/of beschadigen van zintuigcellen waardoor een aanval kan ontstaan. Stress en drukte zijn geen oorzaak, maar kunnen de klachten wel verergeren.

De therapie bestaat uit lifestyle-coaching: vooral spanning en stress moet worden vermeden. Er zijn geen medicijnen om de duizeligheid te voorkomen of te bestrijden, maar bij ernstige vormen van de Ziekte van Ménière kan inspuiting van een ontstekingsremmer of antibioticum in het middenoor effectief zijn. Soms is met een hoortoestel mogelijk het gehoorverlies te verhelpen of het oorsuizen te maskeren.

In het algemeen wordt het gehoor op den duur slechter, terwijl de duizeligheidsaanvallen in de loop der jaren verdwijnen. De ziekte van Ménière komt eigenlijk altijd tot rust, al kan dit geruime tijd duren.

Fysiotherapeutische behandeling Duizeligheid

-Repositie- of kantelmanoeuvres: Door het uitvoeren één van deze manoeuvres worden de loszittende oorsteentjes verplaatst naar het oorspronkelijke deel van het evenwichtsorgaan.

-Vestibulaire revalidatie: Vestibulaire revalidatie is een actieve therapie, waarbij de oefeningen de duizeligheid (in een veilige omgeving) uitlokken, echter door het herhalen van de oefeningen zal door compensatiestrategieën in het centrale zenuwstelsel de duizeligheid uitdoven.

-Ontspanningsoefeningen en ademhalingsoefeningen: Ook hyperventilatie kan gepaard gaan met duizeligheidsklachten. Bij hyperventilatieklachten kunnen ontspannings- en ademhalingsoefeningen effectief zijn.

-Valpreventieprogramma’s: Impuls Fysiotherapie maakt gebruik van de valpreventieprogramma’s “In Balans” en “Vallen Verleden Tijd”.

Duizeligheidnet

Alle Sterk is namens Impuls Fysiotherapie aangesloten bij Duizeligheidnet.
Duizeligheidnet is een onderdeel van het Apeldoorns Duizeligheidcentrum / Kenniscentrum Duizeligheid .
In dit netwerk zitten medisch specialisten met expertise op het gebied van duizeligheid en fysio- en oefentherapeuten die scholing hebben gevolgd bij het Kenniscentrum Duizeligheid.

Informatie

Wilt u informatie over het behandelen van duizeligheidsklachten, neemt u dan contact met ons op.